آسانسور ها و یا بالا بر ها وسیله هایی هستند که برای انتقال افراد از طبقه ای به طبقه دیگر می باشد که این وسیله از اجزای اصلی مانند موتور آسانسور و … تشکیل شده است . آسانسور را به مجموعه ای از تجهیزات حمل و نقلی گفته می شود که انتقال عمودی مردم و یا وسیله های بین طبقات ساختمان را برای افراد فراهم می کند . یک آسانسور به وسیله یک شی به نام موتور آسانسورنیروی لازم را برای حرکت عمودی کابین ها را فراهم می کنند . همچنین انجام کار های توقف خودکار و کنترل آسانسور توسط تابلو فرمان آسانسور انجام می شود .
همان طور که می دانیم موتور هر نوع وسیله ای از مهم ترین بخش هر وسیله ای می باشد به طوری که در علم مکانیک همیشه از موتور ها به عنوان قلب وسایل مکانیکی یاد می کنند . آسانسور ها هم از این موضوع به دور نیستند و از مهم ترین و گران ترین اجزای آسانسور ها موتور آسانسورها می باشد ، توسط موتور آسانسورها نیروی مورد نیاز برای جا به جای کابین آسانسور تامین می شود البته این نکته را هم باید بدانید که آسانسور های کششی تمام مورد نیاز برای جابه جایی کابین را از موتور آسانسورها تامین نمی کنند و بخشی از آن ها وشیفه کادر وزنه می باشد و همان طور که گفتیم نحوه کار و تامین نیروی موتور آسانسورها و همین طور نوع موتور آسانسور به نوع آسانسور بستگی دارد و در این مقاله قصد داریم یا موتور آسانسورها و آسانسور آشنا کنیم ممنون می شویم که ما را تا آخر این مقاله همراهی کنید .
موتور گیربکس دار
در صورتی موتور از نوع گیربکسی می باشد که نیروی محرک ورودی از الکتروموتور به قرقره کششی از طریق یک دنده چرخ باشد . در موتور های از نوع گیربکس دار جریان برق وارد موتور می شود و
قیمت موتور آسانسور موجب چرخیدن روتور در سیم پیچ موتور می شود و با چرخاندن روتور میله ای که یکی از سر های آن ها به روتور و سر دیگر آن به گیربکس وصل شده است می چرخد و سیم بکسل ها را به بالا می کشد ، وجود اصطکاک بین سیم بکسل ها و فلکه موجب حرکت همزمان این دو می شود و در آخر نتیجه میزان سطح درگیری این دو با هم در هنگام نصب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است .
موتور گیربکس دار
در آخر کابین آسانسور و کادر وزنه تعادل به طور مداوم بالا و پایین می شوند و با کنترل تابلو های فرمان به طبقه ای که مسافر خواسته است برده می شود . آسانسور هایی که با موتور های گیربکس کار می کنند تقریبا امروزه و در کشور های توسعه یافته کمتر استفاده می شود ولی به دلیل قیمت بالای آسانسور های بدون گیربکس در ایران کماکان موتور های گیربکس دار درصد بالایی از استفاده را در صنعت آسانسور در ایران را دارند .
موتور گیربکس دار دو سرعته :
در موتور گیربکس های دو سرعته از یک موتور با دو سیم پیچ جداگانه استفاده می کنند و در زمان شروع موتور با سیم پیچ پرسرعت به طور کلی از کار می افتد و برای محدود کردن جریان آن ها یک مقاومت به صورت سری به آن ها وصل می شوند ، شتاب گیری آرام کابین باعث ماهش تدریجی میزان مقاومت می شود و با نزدیک شدن به تراز طبقه موتور و یا سیم پر سرعت به طور کلی از کار می افتد و موتور با سیم پیچ های کم کار خود را شروع به آن ادامه می دهند ، سرعت این کابین تا زمانی که به تراز برسد به صورت تدریجی کاهش می یابد و در این زمان جریان برق نیز قطع می شود و ترمز ها به صورت اتوماتیک کابین ها را به آرامی متوقف می کنند .
موتور گیربکس دار تک سرعته (ولتاژ و فرکانس متغییر – 3VF )
مزایایی در سیستم vvvf وجود دارد که با دیگر سیستم ها نمی توان به این مزایا ها دست پیدا کرد . شتاب گیری مثبت و منفی بسیار آرام این سیستم را نسبت به سیستم های دیگر دو سرعته برتر می سازد ، همچنین این سیستم دارای یک سیم پیچ می باشد که با برق متناوب راه اندازی می شود . یکی از ضروریات استاندارد 3vf محسوب می شود .
موتور از نوع بدون گیربکس (گیرلس)
در موتور های از نوع بدون گیربکس محور متصل می شود به روتور به طور مستقیم به فلکه می شود و با چرخیدن روتور ابتدا و به تبع آن سیم بکسل ها و کابین حرکت می کند و در آخر انرژی کم تری برای جا به جایی صرف می شود . سرعت حرکت دادن و ایستادن کابین آسانسور سریع تر می باشد .
اگر نیروی محرک از طریق اتصال مستقیم از موتور به قرقره کشش منتقل می شود و موتور از نام دیگر موتور از نوع بدون گیربکس را گیرلس می نامند . موتور های گیرلس ولتاژ و فرکانس متغیر 3vf کار می کنند و وجود این نوع از موتور آسانسورها های پرسرعت بسیار مهم می باشد ، به طور کلی امروزه این نوع موتور ها بهترین انتخاب در برآوردن شرایط ترافیکی با کارآیی بسیار بالایی می باشد . آسانسور هایی که دارای گیربکس می باشند دارای مزایای بسیار زیادی نسبت به آسانسور های گیربکس دار می باشند و از جمله مزایای این نوع موتور ها را می توان له حرکت بسیار نرم آن ها و صرفه جویی در مصرف برق و بروز بودن آن ها اشاره کرد . به طور کلی آسانسور هایی که با سیستم گیرلس می باشند را می توان به دو دسته تقسیم کرد که شامل موارد زیر می باشند .
دارای موتور خانه و یا mr
بدون موتورخانه mrl
موتور از نوع بدون گیربکس (گیرلس)
برای داشتن یک شتاب گیری در مدار میدان استاتور از رگلاتور تنظیم کننده مورد استفاده قرار می گیرد که بازه خروجی آن ها استاتور ها را کنترل می کنند ، تغییر در مدان میدان باعث می شود تا میزان مقاومت به تدریج کاهش یابد و فرکانس دوران استاتور را افزایش می دهد تا کابین های آسانسور با شتاب گیری آرامی به سرعت نهایی خود می رسد . با رسیدن به سرعت نهایی ، فرکانس استاتور تا کاهش سرعت کابین به طور کلی ثابت می ماند و برای کاهش سرعت و توقف کابین از یک مجموعه کلید القایی مورد استفاده قرار می گیرد ، ترمز ها نیر در زمان ثابت بودن کابین عمل می کنند .
موتورآسانسور کششی
یکی از پر کاربرد ترین نوع آسانسور ها در جهان آسانسور های کششی می باشند که بر اساس ماشین آتوود ساخته می شوند و همین طور که قبلا هم به این موضوع اشاره کرده ایم تمام نیروی جا به جایی مورد نیاز در آسانسور های کششی توسط موتور آسانسورها تامین نمی شوند و بخشی از آن توسر کادر وزنه ایجاد می شود که این موضوع موجب شده تا آسانسور های کشش به موتور آسانسوری با قدرت کمتری نسبت به آسانسور های هیدرولیکی نیاز داشته باشند .موتور آسانسورهای کششی خود به دو دستهی «موتور گیربکس» و « موتور گیرلس» تقسیم بندی می شوند .
موتور گیربکس آسانسور
موتور های آسانسور گیربکس به دو دسته موتور گیر بکس تک سرعته و موتور گیربکسی دو سرعته تقسیم می شوند که در ادامه شما را با آن ها بیشتر آشنا خواهیم کرد .
موتور گیربکس تک سرعته : در موتور های گیربکس تک سرعته فقط سک سرعت حرکت برای موتور های آسانسور تعریف شده است و موتور آسانسورنیروی مورد نیاز خود را از طریق گیربکس به آسانسور ها منتقل می کند و آسانسور در طول مدت با یک سرعت کار می کند و زمان که کابین آسانسور ها نزدیک به طبقه مورد نیاز خود می شوند سرعت آسانسور به وسیله یک ترمز موتور آسانسورها را کاهش می دهند و در آخر در تراز طبقه متوقف می شوند .
موتور گیربکس دو سرعته : در موتور گیربکس دو سرعته آسانسور پیچ و دو سرعت را برای آسانسور تعریف کرده است ، آسانسور با دور تند شروع به حرکت خود می کند و حدود 30 سانتی متر تراز طبقه را دور می کند و آسانسور را در تراز طبقه می شود و برای این که این ضربات را کاهش دهند از شتاب اولیه و همچنین شتاب های منفی توقف آسانسور از چرخ های فلزی بزرگ و سنگین به نام فلایویل که به موتور آسانسورها وصل می شوند و این قطعه برای جذب تکان های موتور و نرم تر کردن حرکت در این نوع از موتور های اسانسور ساخته شده است .
موتورآسانسور کششی
تفاوت موتور آسانسور گیرلس و گیربکس
موتور آسانسورگیرلس و گیربکس دارای تفاوت هایی می باشد که در ادامه شما را با آن ها آشنا خواهیم کرد با ما همراه باشید .
موتور آسانسورهای گیرلس به دلیل نداشتن گیربکس دارای حجم و ابعاد کوچک تری نسبت به موتور آسانسورهای گیربکس دارد هستند و می توان این موضوع را گفت که موتور های گیرلس بازدهی 90 درصد و موتور گیربکس بازدهی 50 درصدی را دارند.
به دلیل وجود گیربکس موتور آسانسورها گیربکس بر خلاف گیرلس نیاز به روغن کاری می باشد .
به دلیل نوع و شکل ساخت موتور گیرلس این موتور داغ نمی کند و به توقف برای خنک شدن نیاز ندارد اما موتور گیربکس به خنک شدن نیاز دارد .